Celem tej inicjatywy jest popularyzacja walorów krajoznawczych Bielska - Białej i gmin Powiatu Bielskiego. Zdobywanie odznaki polega na zwiedzaniu odpowiedniej liczby miejsc o walorach krajoznawczych, przyrodniczych i historycznych, położonych na terenie miasta Bielsko - Biała i naszego powiatu. Odznaka posiada dwa stopnie - srebrny i złoty. Potwierdzenie zwiedzanych obiektów może być dokonywane w książce krajoznawczej, a są to pieczątki, zdjęcia, podpisy opiekunów, przewodników. Obiekty zwiedzane powinny być krótko opisane. Książki - Kroniki weryfikuje i odznaki przyznaje zespół weryfikacyjny Komisji Turystyki Pieszej PTTK Podbeskidzie. Odznakę mogą zdobywać osoby, które ukończyły siedem lat, w kolejności I stopień, potem II stopień. Przy wyborze miejsc zwiedzania można skorzystać ze spisu obiektów wymienionych poniżej. Ilość obiektów do zwiedzenia lub obejrzenia z zewnątrz przedstawia sie następująco:

I stopień-dwa zabytki techniki, siedem zabytków architektury, dwa muzea lub izby regionalne, jeden park krajobrazowy, trzy pomniki przyrody i parki zabytkowe, pięć miejsc pamięci narodowej.

II stopień-trzy zabytki techniki, dziesięć zabytków architektury, pięć muzeów i izb regionalnych, jeden park krajobrazowy, pięć pomników przyrody i parków zabytkowych, pięć miejsc pamięci. Poniżej prezentujemy jako przykład jedną ze stron Książki Krajoznawczej - uczniowie klasy czwartej w Zamku Sułkowskich. Członkowie Koła Przyrodniczego z Zespołu Szkół w Wilamowicach są w trakcie kończenia dokumentacji na pierwszy stopień Odznaki. W spisie znajdują się dwa obiekty z terenu Gminy Wilamowice.

Zabytki techniki: (do wyboru)

1. Nowa remizaul. Grunwaldzka w Bielsku – Białej
2. Stary dworzec kolejowy w Bielsku – Białej
3. Nowy dworzec kolejowy w Bielsku – Białej
4. Gazownia ul. Gazownicza w Bielsku – Białej
5. Rafineria spirytusu i fabryka likierów Plac Opatrzności Bożej w Bielsku – Białej
6. Fabryka sukna „Karol Jankowski i syn” Plac Fabryczny w Bielsku – Białej
7. Tunel kolejowy w Bielsku – Białej
8. Fabryka sukna Buttnerów ul. Sukiennicza w Bielsku – Białej
9. Elektrownia ul. Partyzantów w Bielsku – Białej
10. Ewentualnie inne wg własnej wiedzy

Zabytki architektury:

1. Zamek Sułkowskich w Bielsku- Białej
2. Ratusz w Bielsku – Białej
3. Katedra św. Mikołaja w Bielsku – Białej
4. Kościół p.w. Opatrzności Bożej w Bielsku – Białej
5. Kościół Marcina Lutra ul. Targowa w Bielsku – Białej
6. Kościół p.w. św. Barbary w Mikuszowicach
7. Kościół p.w. św. Stanisława w Starym Bielsku
8. Kościół Ewangelicko-Augsburski p.w. Zbawiciela pl. Marcina Lutra
9. Teatr Polski w Bielsku – Białej
10. Hotel Prezydent (obecnie Président) w Bielsku – Białej
11. Dom Tkacza w Bielsku – Białej
12. Dom pod Żabami w Bielsku – Białej
13. I inne

Muzea i izby regionalne:

1. Muzeum regionalne (zamek Sułkowskich) w Bielsku – Białej
2. Muzeum „Stara Fabryka” plac Żwirki i Wigury w Bielsku – Białej
3. Muzeum Dom Tkacza w Bielsku – Białej
4. Muzeum motoryzacji (ul. Karpacka) w Bielsku – Białej
5. Muzeum W. Rejmonta w Bielsku – Białej

Parki krajobrazowe, podworskie, rezerwaty

1. Rezerwat ,,Stok Szyndzielni” (przy szlaku tur. Klimczok – Błatnia)
2. Arboretum roślin górskich (przy Schronisku PTTK na Szyndzielni)
3. Park Słowackiego w Bielsku – Białej
4. Park Włókniarzy w Bielsku – Białej
5. Dolina Luizy (potw. Krzywa Chata)
6. Rezerwat Jaworzyna (dol. Wapienicy, potw. Krzywa Chata)

Pomniki przyrody:

1. Aleja drzew na cmentarzu żydowskim
2. Głaz narzutowy koło ratusza w Bielsku – Białej
3. Dąb, grab, jawor 3 szt. (dolina Wapienicy)
4. Topola czarna przy ul. Partyzantów w Bielsku – Białej
5. I inne ( 62 obiekty dostępne w publikacji „Bielsko-Biała – pomniki przyrody”)

Miejsca pamięci

1. Cmentarz wojskowy na os. Wojska Polskiego w Bielsku – Białej
2. Tablica poświęcona Konfederatom Barskim ul. Stojałowskiego
3. Groby żołnierzy polskich na cmentarzu na Leszczynach
4. Obelisk na przełęczy Przegibek poświęcony poległym i pomordowanym inwalidom wojennym walczącym w obronie Podbeskidzia
5. Pomnik żołnierzy AK na cmentarzu na Błoniach
6. Pomnik miejsce pamięci zesłańców Sybiru na cmentarzu w Kamienicy
7. I wiele innych miejsc pamięci

Wykaz obiektów do zwiedzania na II stopień odznaki:

Zabytki techniki

1. Dworzec kolejowy w Czechowicach Dziedzicach
2. Tama na Sole w Porąbce
3. Czaniec: Fabryka tektury i turbina Girarda
4. Lokomotywownia w Czechowicach Dziedzicach
5. Walcownia w Czechowicach Dziedzicach
6. Zespół tartaku i młyna w Bestwinie

Zabytki architektury:

1. Bestwina: pałac z 1826r
2. Czechowice Dziedzice: pałac Kotulińskich, kościół p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa, kościół p.w. św. Katarzyny
3. Ligota: kościół p.w. Opatrzności Bożej
4. Bielowicko: drewniany kościół p.w. św. Wawrzyńca
5. Grodziec: zamek
6. Jasienica: kościół Ewangelicko-Augsburski
7. Jaworze: kościół p.w. Opatrzności Bożej, kościół Ewangelicko-Augsburski, pałac z 1793 r.
8. Kozy: pałac XVII w., Owczarnia XVII w., willa Grabowskich z 1926r
9. Czaniec: dwór obronny XVII-XVIII w.
10. Kobiernice: ruiny zamku Wołek
11. Stara Wieś: drewniany kościół p.w. Podwyższenia Krzyża 1522-1530r
12. Szczyrk: drewniany kościół p.w. św. Jakuba, sanktuarium ,,Na Górce”
13. Itd.

Muzea, izby regionalne:

1. Bystra: Muzeum Juliana Fałata
2. Jaworze: Muzeum fauny i flory morskiej
3. Bestwina: Izba Regionalna im. Ks. Zygmunta Bubaka
4. Bystra: Izba Tradycji OSP
5. Czechowice Dziedzice: Izba Regionalna Towarzystwa Przyjaciół Czechowic Dziedzic
6. Izby historyczne: w Kozach, w Porąbce, Międzyrzeczu, Starej Wsi, Buczkowicach i Szczyrku

Parki krajobrazowe, podworskie rezerwaty przyrody:

1. Park krajobrazowy Beskidu Śląskiego(Szyndzielnia, Klimczok)
2. Park krajobrazowy Beskidu Małego (Magurka)
3. Kozy - park podworski
4. Grodziec - park podworski, rezerwat przyrody ,,Morzyk”
5. Porąbka - rezerwat przyrody ,,Zasolnica”

Pomniki przyrody:

1. Jaworze ul. Grabka: dwa klony jawory, lipa drobnolistna
2. Czechowice Dziedzice: dąb szypułkowy na terenie parafii św. Katarzyny, aleja lip drobnolistnych przy ul. Kopernika, dąb szypułkowy przy ul. Słowackiego.
3. Ligota: dwa dęby szypułkowe, jedna lipa drobnolistna
4. Jaskinia na Trzech Kopcach, Klimczoku, Skrzycznem
5. Kozy: platan klonolistny koło pałacu
6. Bestwina: dęby szypułkowe w parku pałacowym

Miejsca pamięci:

1. Jaworze: tablica poległych w czasie I wojny światowej
2. Szczyrk: pomnik Narodowych Sił Zbrojnych
3. Czechowice Dziedzice: pomnik poświęcony ponad 100 polskim Żydom zamordowanym w 1945 r.
4. Czechowice Dziedzice pomnik pamięci ofiar pożaru rafinerii
5. Szczyrk pomnik 10 Polaków - więźniów Oświęcimia zamordowanych przez Niemców
6. Itd.

Nauczyciel przyrody Zespołu Szkół w Wilamowicach mgr Wiesław Nycz oraz członkowie Koła Przyrodniczego. Zachęcamy do udziału.